Czy włókno jest potrzebne w paszy zwierząt?

Włókno to ważny składnik w pożywieniu zwierząt. Stanowi dla zwierząt źródło energii, ale także wspomaga procesy trawienia, reguluje perystaltykę jelit. Dla zwierząt przeżuwających ważne jest, aby włókno wypełniło żwacz, aby stać się źródłem energii dla mikroorganizmów w nim bytujących oraz nadało paszy odpowiednią strukturę. Frakcje włókna w paszy mają wpływ na zwiększenie poziomu tłuszczu w mleku.

Jakie funkcje spełnia włókno w paszy?

Włókno przede wszystkim jest doceniane za funkcję prozdrowotnego oddziaływania na przewód pokarmowy zwierząt. Odpowiednia ilość włókna w paszy poprawia motorykę jelit, odnawia błonę śluzową, a nawet zwiększa aktywną powierzchnię wchłaniania poprzez wydłużenie kosmków jelitowych.  Włókno to także pożywka dla bakterii probiotycznych, które bytują w przewodzie pokarmowym. Dodatkowo np. włókno sojowe jak każde inne ma tendencję do intensywnego pęcznienia, dzięki czemu pełni istotna rolę w restrykcyjnym żywieniu loch prośnych. Przede wszystkim należy zadbać o odpowiednie zbilansowanie zawartości włókna w diecie zwierząt. Zawartość włókna w roślinach jest różna i należy zadbać o jego właściwy poziom. Ze względu na zawartość włókna podaje się kolejno takie zboża jak owies, jęczmień, następnie pszenica, pszenżyto, żyto i kukurydza.

Jak objawia się niedobór włókna?

W wyniku długotrwałego niedoboru włókna zwierzęta stają się niespokojne z powodu dokuczającego głodu fizycznego.  W wyniku tego pojawia się u zwierząt nadmierna ruchliwość, a nawet występowanie kanibalizmu. Bardzo ważne jest, że niedobór włókna może być przez długi czas niewykrywalny. Dodatkowo brak włókna ma też wpływ na zaniżenie wskaźników produkcyjnych i ekonomicznych. Brak tego dodatku w paszy przez dłuższy czas może prowadzić także do stanów zapalnych śluzówki jelit, co może skutkować zwiększoną częstotliwością wypadania odbytów. Niedobór tego składniki jest zauważalny dzięki regularnym i dokładnym przeglądom stada.

Jako źródła włókna traktowane są głównie pasze objętościowe jak np. siano, słoma czy sianokiszonka, które powinny być rozdrobnione w granicach 4–5 cm. Częściowe uzupełnienie włókna zapewniają też otręby, suszone wysłodki buraczane, łuska sojowa czy jęczmienna. Są to jednak składniki stosowane jako dodatki, które podnoszą udział włókna w dawce pokarmowej. Z powodu ograniczenia dostępu do podstawowych surowców stanowiących źródło włókna, na rynku pojawiły się dodatki, które zawierają oczyszczone frakcje włókna celulozowego, które są pochodzenia drzewnego. Zaczęto też wykorzystywać różnorodne frakcje włókna z jednoczesną zawartością białka roślinnego (zwykle z wytłoków owocowych lub warzywnych). Mogą być także uzupełnione niewielkimi ilościami śrut czarnych. Najbardziej popularnym dodatkiem jest śruta sojowa, która charakteryzuje się wysokostrawnym białkiem (na poziomie co najmniej 46%). Jest produkowana z obłuszczonych ziaren soi, które są poddawane ekstrakcji, aby uzyskać olej. W żywieniu zwierząt gospodarskich włókno sojowe jest wykorzystywane u bydła mlecznego i mięsnego, trzody chlewnej czy wszystkich gatunków drobiu.